Τι είναι το PWM στα κινητά, τι ακριβώς είναι το burn-in και τι το FHD+, πόσα PPI πρέπει να έχει η οθόνη του κινητού μου; 

Στον τίτλο του άρθρου αναφέρομαι σε σημαντικά χαρακτηριστικά που έχουν οι οθόνες κινητών τηλεφώνων και είναι καθοριστικά για τα μάτια μας αλλά και για την λειτουργικότητα τους. Σε ιδιότητες οθόνης που πρέπει να γνωρίζουμε όταν αγοράζουμε καινούργιο κινητό και όχι μόνο θα αναφερθώ σε αυτό το κείμενο.

Γράφοντας το άρθρο για τις οθόνες κινητών με τίτλο "Τεχνολογίες Οθονών Smartphone (2025): OLED vs LCD vs LTPO — Ποια οθόνη να διαλέξω;" στην έρευνά μου εντόπισα πολύ χρήσιμες πληροφορίες που και εγώ δεν γνώριζα σε τόσο βάθος για το burn-in ή το PWM χαρακτηριστικό και πως ακριβώς επηρεάζει την χρήση του κινητού μου. Ας ξεκινήσουμε ένα ένα.

Γιατί υπάρχει το FHD+;

Ο λόγος δημιουργίας και καθιέρωσης του FHD+ είναι οι σύγχρονες (tall) αναλογίες οθόνης των σημερινών κινητών.

• Τα παλιά κινητά είχαν αναλογία 16:9 (π.χ. 1920x1080).
• Τα νέα κινητά έχουν ψηλότερες οθόνες με αναλογίες 19.5:9, 20:9, ή ακόμα και 21:9. Αυτό γίνεται για να είναι πιο άνετα όταν τα κρατάμε στο χέρι και να προσφέρουν μεγαλύτερη επιφάνεια οθόνης χωρίς να γίνονται πιο φαρδιά.

Το FHD+ προσαρμόζει απλώς την ανάλυση ώστε να "γεμίσει" αυτήν την ψηλότερη οθόνη, προσθέτοντας περισσότερα pixels στο πλάτος, ενώ διατηρεί το ύψος περίπου στο 1080p.

FHD+ vs Άλλες Αναλύσεις

Ας το συγκρίνουμε με άλλες κοινές αναλύσεις για να δούμε πού βρίσκεται στην ιεραρχία:

Πλεονεκτήματα & Μειονεκτήματα του FHD+

Συμπέρασμα

Το FHD+ είναι σήμερα η πιο εμπορική οθόνη που βρίσκεται στα κινητά τηλέφωνα παγκοσμίως. Προσφέρει εξαιρετική ποιότητα εικόνας που ικανοποιεί την συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών, διατηρώντας παράλληλα καλή αυτονομία μπαταρίας. Είναι η πιο δημοφιλής και λογική επιλογή τόσο για μεσαίας κατηγορίας όσο και για πολλά flagship τηλέφωνα.

Τι είναι το ppi (Pixels Per Inch)

Τα ppi (Pixels Per Inch) είναι μια μονάδα μέτρησης που περιγράφει την πυκνότητα των pixels σε μια οθόνη ή σε μια ψηφιακή εικόνα.
Απλούστερα: Δείχνει πόσα pixels υπάρχουν ανά ίντσα (2,54 cm) μήκους της οθόνης.

Γιατί είναι τόσο σημαντικά τα ppi;

Τα ppi είναι ο κύριος παράγοντας που καθορίζει την οξύτητα και την ευκρίνεια (sharpness) της εικόνας που βλέπoυμε στην οθόνη μας.

• Υψηλά PPI: Σημαίνει ότι τα pixels είναι πιο "σφιχτά" μαζεμένα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η εικόνα να φαίνεται πιο λεία, πιο καθαρή και λιγότερο "κουκκίδα" (pixelated). Δεν μπορούμε να διακρίνουμε μεμονωμένα pixels από μια φυσιολογική απόσταση θέασης.
• Χαμηλά PPI: Σημαίνει ότι τα pixels είναι πιο "αραιά". Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η εικόνα να φαίνεται πιο "θαμπή", με πιο ορατές γραμμές και "σκαλίσματα", ειδικά στις καμπύλες και στις γραμματοσειρές.

Πώς υπολογίζονται τα ppi;

Επειδή και εμένα που έκανε μεγάλη εντύπωση για το πως υπολογίζονται τα ppi σας το παραθέτω να εντυπωσιάσει και εσάς! Ο υπολογισμός γίνεται με τι άλλο........με έναν μαθηματικό τύπο......μαντέψτε; το Πυθαγόρειο Θεώρημα φυσικά! και εξαρτάται από:

1. Την ανάλυση της οθόνης (π.χ., 1080x2340 pixels)
2. Το μέγεθος της οθόνης (σε ίντσες, π.χ., 6.1")

Παράδειγμα:
Έστω κινητό με ανάλυση 2340 x 1080 pixels και διαγώνιο οθόνης 6.3 ίντσες. Ο τύπος είναι:
PPI = √(Οριζόντια Pixels² + Καθέτως Pixels²) / Διαγώνιος σε ίντσες

Άρα έχουμε:
PPI = √(2340² + 1080²) / 6.3 = √(5,475,600 + 1,166,400) / 6.3 = √(6,642,000) / 6.3 ≈ 2577 / 6.3 ≈ 409 PPI

Αυτό το κινητό θα έχει πυκνότητα 409 PPI, που είναι εξαιρετική!

Τι είναι "καλά" PPI για ένα κινητό;

• Κατώτερα των ~250 PPI: Θεωρούνται χαμηλά για τα σημερινά στάνταρ. Τα pixels μπορεί να είναι ορατά.
• ~300-400 PPI: Το "Καλύτερο" Η εικόνα είναι πολύ καθαρή και η διαφορά από υψηλότερα PPI είναι δυσδιάκριτη για το ανθρώπινο μάτι.
• Πάνω από 450 PPI: Είναι υψηλό και συναντάται σε flagship κινητά. Η εικόνα στην οθόνη είναι εξαιρετικά "ζωντανή" αλλά πέρα από ένα σημείο (συνήθως πάνω από ~500 PPI), το ανθρώπινο μάτι δεν μπορεί να διακρίνει τη διαφορά από μικρότερες αποστάσεις.

Δεν ξεχνάμε : Τα ppi δεν είναι η μόνη παράμετρος για την ποιότητα μιας οθόνης. Εξίσου σημαντικά είναι:

• Η τεχνολογία πίνακα (OLED vs LCD - τα OLED είναι γενικά ανώτερα)
• Η χρωματική απόδοση
• Η μέγιστη φωτεινότητα
• Ο ρυθμός ανανέωσης (90Hz, 120Hz, κ.λπ.)

Συμπέρασμα : Τα PPI είναι ο αριθμός που μας λέει πόσο "αθόρυβη" και λεπτομερής θα είναι η εικόνα στην οθόνη του κινητού μας. Όταν αγοράζουμε κινητό, μια οθόνη με πάνω από 300 PPI είναι γενικά μια πολύ καλή και ασφαλής επιλογή για απόλυτα καθαρή εικόνα, και για την τσέπη μας.

Τι είναι αυτό το PWM στα κινητά επιτέλους;

Τι είναι το PWM σε απλή γλώσσα : Ας φανταστούμε ένα διακόπτη φωτός που ανοίγει και κλείνει πολύ γρήγορα.

• Αν ο διακόπτης μένει περισσότερο χρόνο ανοιχτός, το φως φαίνεται πιο φωτεινό.
• Αν ο διακόπτης μένει περισσότερο χρόνο κλειστός, το φως φαίνεται πιο σκούρο.

Αυτή ακριβώς είναι η βασική αρχή του PWM. Η οθόνη δεν μειώνει πραγματικά τη φωτεινότητα των Pixel, αλλά αναβoσβήνει πολύ γρήγορα για να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση του σκοταδιού.

Γιατί τα κινητά χρησιμοποιούν PWM;

Ο κύριος λόγος είναι η ακρίβεια ελέγχου σε χαμηλές φωτεινότητες.

1. Ειδικά σε οθόνες OLED: Είναι τεχνολογικά πιο εύκολο και ακριβές να ελέγξεις τη φωτεινότητα με PWM σε πολύ χαμηλά επίπεδα, αντί να προσπαθήσεις να μειώσεις το ηλεκτρικό ρεύμα που τροφοδοτεί τα Pixel.
2. Ομοιόμορφη απόδοση: Βοηθά στο να μην αλλάζει η απόχρωση του χρώματος (color shift) όταν μειώνεται η φωτεινότητα.

Το πρόβλημα: Πώς επηρεάζει ορισμένους χρήστες;

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να μην ανιχνεύει συνειδητά το φλας, αλλά τα μάτια και οι νεύρωνες μπορεί να το κάνουν. Όταν η συχνότητα του PWM είναι χαμηλή (π.χ., κάτω από 200-250 Hz), αρκετοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα, όπως:

• Πόνο στο κεφάλι ή ημικρανίες
• Ζάλη ή ναυτία
• Πόνο ή κόπωση στα μάτια
• Θέληση για τρίψιμο των ματιών
• Θαμπάδα ή ομίχλη στην όραση

Αυτό συμβαίνει γιατί τα μάτια και ο εγκέφαλος βρίσκονται σε συνεχή "στρες" προσπαθώντας να προσαρμοστούν στη ραγδαία αλλαγή φωτεινότητας.

PWM vs DC Dimming

Υπάρχει μια εναλλακτική λύση που λέγεται DC Dimming (ή Analog Dimming):

• PWM: Ελέγχει τη φωτεινότητα με αναβόσβηνε (αλλάζει το "πλάτος" του παλμού).
• DC Dimming: Ελέγχει τη φωτεινότητα μειώνοντας πραγματικά την ισχύ που τροφοδοτεί την οθόνη (σαν να περιστρέψεις το ποτενσιόμετρο σε ένα διακόπτη φωτεινότητας).

Πλεονέκτημα DC Dimming: Δεν υπάρχει αναβόσβηνε, άρα δεν προκαλεί τα συμπτώματα του PWM.

Μειονέκτημα DC Dimming: Σε πολύ χαμηλές φωτεινότητες, μπορεί να εμφανιστεί ανομοιογένεια στον πίνακα (η οθόνη δεν φωτίζεται παντού το ίδιο) και μπορεί να αλλοιωθούν ελαφρώς τα χρώματα (color shift).

Τι να κάνετε αν είστε ευαίσθητοι στο PWM;

1. Ψάξτε για κινητά με υψηλή συχνότητα PWM: Πολλοί κατασκευαστές δεν το δηλώνουν, αλλά η έρευνα σε φόρουμ και ειδικούς ιστότοπους (όπως Notebookcheck) βοηθάει. Στόχος: πάνω από 1000Hz, ή ακόμα καλύτερα πάνω από 2000Hz.
2. Ψάξτε για κινητά με DC Dimming: Πολλά κινητά (ειδικά από κινεζικές markes όπως Xiaomi, Realme, κ.λπ.) προσφέρουν ρητά αυτή τη λειτουργία στις ρυθμίσεις της οθόνης, συχνά με την ονομασία "Χαμηλόπτωτη λειτουργία φωτεινότητας" ή "Anti-Flicker Mode".
3. Αποφύγετε τη χρήση σε πολύ χαμηλή φωτεινότητα: Χρησιμοποιήστε τη λειτουργία αυτόματης φωτεινότητας ή διατηρήστε τη φωτεινότητα σε υψηλότερα επίπεδα (συνήθως πάνω από ~30-40%), όπου πολλά κινητά απενεργοποιούν το PWM και χρησιμοποιούν DC Dimming.
4. Χρησιμοποιήστε το Σκούρο Θέμα (Dark Mode): Βοηθάει να μην ερεθίζονται τα μάτια σε χαμηλή φωτεινότητα.

Συμπέρασμα : Το PWM είναι μια αποτελεσματική τεχνική ελέγχου φωτεινότητας, αλλά για ένα μικρό ποσοστό χρηστών μπορεί να είναι η αιτία πονοκεφάλων και κόπωσης των ματιών. Εάν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, αξίζει να ψάξετε πληροφορίες πριν από μια αγορά ή να ενεργοποιήσετε τη λειτουργία DC Dimming αν το κινητό σας την υποστηρίζει.